Verbonden partijen

Wat willen wij bereiken?

Al sinds het formele ontstaan van de gemeente hebben wij buren, partners en gedeelde openbare belangen. Als het dienstbaar en ondersteunend is aan de realisering van onze beleidsdoelstellingen, willen wij samenwerken. In deze tijd dat er steeds meer taken bij gemeenten worden belegd maar er onvoldoende capaciteit en middelen zijn om deze taken mede uit te kunnen voeren, is samenwerking met andere partners van essentieel belang. Samenwerking kan op een informele wijze. Op ambtelijk niveau wordt er al veel samengewerkt met collega’s van andere gemeenten en/of andere ketenpartners. Samenwerking kan ook op een meer formele wijze. In dat geval hebben we het over samenwerking die op een juridische grondslag tot stand is gekomen. Dat kan op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen, maar ook via het privaatrecht.

Samenwerken ter uitvoering van het openbaar belang komt dus al veel langer voor om diverse redenen, zoals:

gedeeld(e) belang(en) met anderen;
de gemeente kan een gewenst doel niet zelf realiseren;
een gewenst doel kan op een efficiëntere of doeltreffender wijze worden gerealiseerd;
uit oogpunt van kostenbesparing wordt met andere gemeenten samengewerkt;
sommige gedecentraliseerde taken noodzaken tot samenwerken;
het nastreven van een hogere kwaliteit van dienstverlening en producten;
een bestuurlijke verplichting, etc.

Wij onderschrijven deze redenen en zien daarom samenwerking als een logisch, nuttig en noodzakelijk instrument om op goede wijze het openbaar belang te dienen. Wij hechten daarbij waarde aan de beginselen openbaarheid en democratische controle, zeker daar waar sprake is van overdracht van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Wij kiezen daarom in eerste aanleg voor samenwerking op publiekrechtelijke basis.

Wanneer zijn wij tevreden?

Wij zijn tevreden, als de samenwerkingsverbanden weloverwogen worden aangegaan. Hierbij is als criterium gesteld, dat wij in ieder geval niet zelf bestuurlijk vertegenwoordigd zijn bij de uitvoering van taken en bevoegdheden, die naar ons oordeel op een adequate wijze door privaatrechtelijke partijen kunnen worden uitgevoerd, al dan niet met gemeentelijke ondersteuning.

Beleidskaders

Op grond van artikel 15 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) moet in de begroting en de jaarstukken in de paragraaf Verbonden Partijen in elk geval ingegaan worden op de in dit artikel verplicht gestelde onderdelen.

Verbonden partijen kunnen verschillende juridische verschijningsvormen hebben. Het belangrijkste onderscheid is die tussen publiekrechtelijke en privaatrechtelijke verbonden partijen.
Bij publiekrechtelijke verbonden partijen gaat het om deelnemingen aan gemeenschappelijke regelingen. Bij privaatrechtelijke verbonden partijen gaat het vooral om deelnemingen in vennootschappen en stichtingen.

Het criterium voor kwalificatie als verbonden partij is conform artikel 1 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) gelegd bij die partijen waar de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang in heeft.
Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van, een participatie of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeentemiddelen ter beschikking heeft gesteld en deze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente.
Dit betekent dat er relaties met derde partijen kunnen zijn die niet onder de verbonden partijen vallen en die dus niet in deze paragraaf vermeld worden. Het gaat dan om relaties indien slechts sprake is van of een bestuurlijk belang of een financieel belang.

Dat deze relaties niet in deze paragraaf zijn vermeld, wil overigens niet zeggen dat ze niet in de begroting zijn opgenomen. Deze relaties kunnen wel elders in de begroting worden vermeld doordat bijvoorbeeld de gemeente jaarlijks subsidie verstrekt, uitsluitend een financieel belang heeft of een financieel risico loopt.

Wijziging Wet gemeenschappelijke Regelingen

Sinds 1 juni 2022 is er een wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) in werking getreden. Lokale overheden werken steeds meer en intensiever met elkaar samen. Dat gebeurt op verschillende niveaus en op verschillende manieren. De Wet gemeenschappelijke regelingen maakt (publiekrechtelijke) samenwerking mogelijk tussen provincies, gemeenten en waterschappen. Met deze wijziging krijgen volksvertegenwoordigers, zoals gemeenteraadsleden, meer invloed op de besluitvorming van dit soort samenwerkingen en kunnen ze die beter controleren.

In gemeenschappelijke regelingen draagt het lokale bestuur bevoegdheden over aan (het bestuur van) een regionaal, interbestuurlijk samenwerkingsverband. Voorbeelden van wettelijk verplichte samenwerkingsverbanden zijn de omgevingsdiensten en de veiligheidsregio’s. De afgelopen jaren is uit verschillende onderzoeken gebleken dat volksvertegenwoordigers (gemeenteraden en -raadsleden) een te grote afstand ervaren tot gemeenschappelijke regelingen. Daardoor komt de democratische legitimatie van gemeenschappelijke regelingen onder druk te staan. Met deze wijziging wordt de betrokkenheid van volksvertegenwoordigers (gemeenteraden, provinciale staten en besturen van waterschappen) bij het bestuur van een samenwerkingsverband verbeterd. Zo krijgen zij meer invloed op besluiten van een gemeenschappelijke regeling en betere handvatten om invloed uit te oefenen op de besluitvorming in gemeenschappelijke regelingen en om hun controlerende taken uit te voeren. De lokale democratie krijgt hiermee meer grip op regionale samenwerking en wordt zo versterkt.

Met deze wetswijziging worden de mogelijkheden van volksvertegenwoordigers om de eigen controlerende en kaderstellende rol bij gemeenschappelijke regelingen te versterken aangepast en uitgebreid. Ook wordt de democratische legitimatie van de besluitvorming binnen zo’n samenwerkingsverband vergroot. Voorbeelden zijn het recht een zienswijze in te dienen (onder meer bij het treffen van een regeling en bij besluiten), het instellen van een gemeenschappelijke adviescommissie voor raadsleden en afspraken hoe om te gaan met burgerparticipatie. Ook krijgen volksvertegenwoordigers meer invloed op het functioneren van een regeling, bijvoorbeeld via verplichte afspraken over evaluatie van de regeling en de verplichting om afspraken te maken over (financiële) gevolgen van uittreding voor de uittredende deelnemers. Op deze manier bestaat vooraf al duidelijkheid bij alle deelnemers over de (financiële) gevolgen die een eventuele uittreding met zich mee brengt. Daarnaast komen er extra controlebevoegdheden, zoals de mogelijkheid om een gezamenlijke enquête uit te voeren naar het functioneren van de gemeenschappelijke regeling als geheel. Wel moeten alle betrokken raden in meerderheid met deze enquête instemmen.

Het deel van de wet dat rechten geeft aan volksvertegenwoordigers gaat direct in per 1 juli 2022. Voor het andere deel (verplichtingen om bestaande gemeenschappelijke regelingen aan te passen, om zo scherpere afspraken te maken over bijvoorbeeld uittreding of evaluatie) geeft de wet een implementatieperiode van twee jaar.

Doelstellingen en ontwikkelingen 2025

Conform het artikel 15 van het BBV schetsen wij onderstaand een overzicht van de verbonden partijen, hun doelstellingen en de ontwikkelingen in het komende begrotingsjaar 2025.
Daarnaast zal ook informatie niet ontbreken over de naam en de vestigingsplaats, het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt, de verwachte financiële bijdrage aan de verbonden partij in het begrotingsjaar en andere relevant geachte informatie.

Ook de financiële risico’s van de verbonden partij zijn vermeld en ‘op geld gezet’. Daar waar nodig worden de risico’s in de paragraaf Weerstandsvermogen vermeld.

De volgende verplichte BBV-indeling hoort hierbij:

A. Gemeenschappelijke regelingen;
B. Vennootschappen en corporaties;
C. Stichtingen en verenigingen;
D. Overige verbonden partijen.

Voor de gemeente Oldambt geldt dat er alleen sprake van Verbonden partijen is onder punt A en B.
Aan het eind van deze paragraaf treft u een overzichtslijst aan van de verbonden partijen en de aan hun begrote te verstrekken financiële bijdragen over 2025 en voor de privaatrechtelijke verbonden partijen, de verwachte balansbedragen van onze deelnemingen.

Opmerking:
Sommige (verwachte) balansgegevens kunnen zijn gewijzigd ten opzichte van eerder rapportages. Dit komt omdat ten tijde van de publicatie van deze rapportage nog niet alle jaarrekeningen en/of begrotingen definitief vastgesteld waren door de algemene besturen en/of de aandeelhoudersvergaderingen. Daarnaast zijn sommige verwachtingen 2024 geactualiseerd met het aanbieden van de (concept) begrotingen 2025 aan onze gemeente.

A: Gemeenschappelijke regelingen

A1. Samenwerkingsverband afvalstoffenverwijdering Oost- en Zuidoost-Groningen (SOZOG)
Doel/openbaar belang:	Het op een doelmatige en vanuit een oogpunt van duurzaamheid en milieuhygiëne verantwoorde wijze van verwijdering van afvalstoffen binnen het samenwerkingsgebied. Het SOZOG functioneert hierbij als administratief orgaan dat een aantal gemeenschappelijke zaken afhandelt, de lopende zaken beheert en de aanbesteding van de nieuwe contracten voor de verwerking van GFT-afval en restafval (heeft) verzorgt.
Betrokkenen:	5 gemeenten; Midden-Groningen, Oldambt, Pekela, Stadskanaal en Veendam. De administratie wordt uitgevoerd door de gemeente Stadskanaal.
Vestigingsplaats:	Stadskanaal
Bestuurlijk belang:	In het Algemeen Bestuur zijn alle 5 gemeenten met één collegelid vertegenwoordigd.
Gemeentelijke visie:	Afvalverwijdering is een onderwerp van aanhoudende zorg, door gebrek aan grondstoffen wordt hoogwaardige recycling en hergebruik steeds belangrijker. Het is zaak om gezamenlijk adequaat in te spelen op de wijzigingen in de afvalmarkt en gezamenlijk op te trekken bij aanbestedingen.
Ontwikkelingen:	In SOZOG verband hebben de afgelopen jaren Europese aanbestedingen plaatsgevonden voor de verwerking van het GFT- en restafval. Dit heeft geresulteerd in een contract met een verwerkingsbedrijf voor restafval per 1 juli 2016 t/m eind 2021, met een optie tot verlening van tweemaal 3 jaar. De verwerking van GFT is in 2022 in SOZOG verband Europees aanbesteed. Dit heeft geresulteerd in een verwerkingscontract met Ogar in Oude Pekela van 1 april 2022 tot 1 januari 2027 met een verlengingsoptie van tweemaal twee jaar dus uiterlijk tot 2031. Binnen het SOZOG wordt momenteel een discussie gevoerd over de toekomst, onder andere of een gemeenschappelijke regeling wel het juiste instrument is voor samenwerking. De intentie is uitgesproken om de gemeenschappelijke regeling op te heffen wanneer het gezamenlijke contract voor de verwerking van restafval afloopt. Mogelijk past een bestuursovereenkomst beter bij het doel van de samenwerking. Sinds 2021 wordt samengewerkt in een nieuwe vorm analoog aan de Drentse samenwerking in Markerein verband. Het betreft een verbrede samenwerking, waarbij alle relevante onderwerpen op het gebied van afval- en grondstoffen van huishoudens, duurzaamheid en circulariteit aan de orde kunnen komen. Gemeenten hebben de keuze om wel of niet deel te nemen aan bepaalde projecten en aanbestedingen. Oldambt zal, evenals de andere deelnemers, jaarlijks een bijdrage aan het samenwerkingsverband betalen.
Financieel belang:		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	0	0	0
	Vreemd Vermogen	20,4	14,1	12,7
	Resultaat voor bestemming	0	0	0
Financiële risico’s:	Het SOZOG heeft geen eigen vermogen. Gezien de aard en de omvang van de risico’s wordt het niet noodzakelijk geacht hiervoor reserves te vormen. Tevens zijn er geen verplichtingen inzake langlopende schulden, en geen rekening-courantschulden bij banken. Het enige vreemd vermogen bestaat uit lopende crediteurenschulden. Daarnaast zijn de risico’s voor de verwerking van het afval contractueel bij de verwerkingspartijen vastgelegd. Risico: Klein.

A2. Volkskredietbank Noord-Oost Groningen (VKB)
Doel/openbaar belang:	Het primaire doel van de VKB is om op een zakelijke en sociaal verantwoorde manier te voorzien in de behoefte aan sociale kredieten. Dit omvat het tegengaan van woekerpraktijken en ongewenste vormen van financiële dienstverlening, en het ondersteunen van burgers die in financiële moeilijkheden verkeren of dreigen te komen, met als uiteindelijk doel het bereiken van een financieel stabiele situatie.
Betrokkenen:	De vijf deelnemende gemeenten zijn Eemsdelta, Het Hogeland, Oldambt, Pekela en Veendam.
Vestigingsplaats:	De VKB is gevestigd in Appingedam.
Bestuurlijk belang:	De deelnemende gemeenten zijn vertegenwoordigd in het Algemeen Bestuur, elk door één lid.
Gemeentelijke visie:	De gemeente Oldambt streeft naar een schuldenvrij Oldambt door het taboe rondom schulden te doorbreken en actieve aandacht te geven aan inwoners met (problematische) schulden. Hierbij neemt de gemeente de verantwoordelijkheid om, samen met ketenpartners, te werken aan een schuldenvrije toekomst, waarbij van inwoners verwacht wordt dat zij, waar mogelijk, zelfredzaam zijn.
Ontwikkelingen:	De gemeente Oldambt werkt, in het kader van de uitvoering van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening, samen met de gemeenten Het Hogeland, Eemsdelta, Pekela en Veendam binnen de VKB. Door herindelingen is het aantal deelnemende gemeenten afgenomen, wat heeft geleid tot een juridisch onwenselijke situatie met betrekking tot de verhouding in het bestuur, zoals vereist door de Wet gemeenschappelijke regelingen. Deze situatie, gecombineerd met de ontwikkelingen binnen de schuldhulpverlening, vraagt om een herijking van de huidige rechtsvorm van de gemeenschappelijke regeling. De mogelijke opties hiervoor worden in de nabije toekomst verder uitgewerkt.
Financieel belang:		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	0	0	0
	Vreemd Vermogen	10.219,30	10.273,60	10.173,60
	Resultaat voor bestemming	-6,3	-472,7	-173,7
Financiële risico’s:	Met de invoering van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening op 1 juli 2012 hebben burgers een afdwingbaar recht op ondersteuning bij schuldhulpverlening. Dit betekent dat de gemeente een passende voorziening moet aanbieden, en bij een onverwachte stijging in de vraag naar ondersteuning kan de gemeentelijke bijdrage toenemen. Omdat schuldhulpverlening een openeindregeling is, blijft het risico voor de gemeente klein. Sinds 1 januari 2021 is de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening gewijzigd, waarbij schuldhulpverlening aan ondernemers en vroegsignalering verplicht zijn gesteld. Deze taken zijn geïntroduceerd zonder extra budget voor gemeenten. Vanaf 2024 zet de gemeente Oldambt extra in op vroegsignalering, wat kan leiden tot aanzienlijke veranderingen in de vraag naar schuldhulpverlening. Ook hier is het risico klein.

A3. Participatiebedrijf Afeer
Doel/openbaar belang:	Afeer is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de re-integratietaak op basis van de Participatiewet. Op 1 juli 2018 is Synergon, de vorige uitvoerder van de Wsw, opgegaan in Afeer.
Betrokkenen:	De drie deelnemende gemeenten zijn Westerwolde, Oldambt, en Pekela.
Vestigingsplaats:	Afeer is gevestigd in Winschoten.
Bestuurlijk belang:	Het Algemeen Bestuur van Afeer wordt gevormd door de deelnemende gemeenten, met elk standaard twee vertegenwoordigers. Afhankelijk van het aantal in te brengen sw-medewerkers en re-integratietrajecten kunnen extra leden worden toegevoegd op basis van een verdeelsleutel, zoals beschreven in artikel 6 van de Gemeenschappelijke Regeling (GR). In 2020 resulteerde dit in vijf leden uit Oldambt, drie uit Pekela, en twee uit Westerwolde. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit één vertegenwoordiger per gemeente.
Gemeentelijke visie:	De Gemeenschappelijke Regeling (GR) Afeer voert de wettelijke taken uit op grond van de Wet sociale werkvoorziening en de Participatiewet. De visie van Afeer is om inwoners te ondersteunen bij het maximaal benutten van hun potentieel op het gebied van werk en persoonlijke ontwikkeling, zodat zij zelfredzaam kunnen zijn en regie over hun leven kunnen nemen. Dit omvat ook aspecten zoals vitaliteit, gezondheid, en welzijn, die onder het gemeentelijk domein vallen.
Ontwikkelingen:	De omvorming van Synergon naar Afeer in 2018 was een direct gevolg van de uitvoering van de business case uit het Bestuursakkoord van Westerlee. Eind 2023 hebben Afeer en de deelnemende gemeenten een nieuw beleidsplan opgesteld, inclusief een herijkt beleidskader en bijbehorende prestatie-indicatoren. Vanaf 2026 zal een nieuwe verdeelsleutel worden gehanteerd voor de verdeling van het exploitatietekort, gebaseerd op vijf factoren die worden gewogen op basis van de kostendruk in de begroting. Deze nieuwe systematiek zorgt voor een eerlijke en realistische verdeling van de bijdragen door de deelnemende gemeenten.
Financieel belang:	De bijdrage voor 2025 is als volgt (bedragen x € 1.000): Gemeentelijke bijdragen aan Afeer Aandeel Oldambt € 19.753 Totaal Afeer € 30.432 Het aandeel van Oldambt is 64,91% van het totaal. Daarnaast is in de begroting van Oldambt een extra bijdrage van € 512.500 opgenomen voor begeleidingskosten voor beschut werk, een taak die separaat door Afeer wordt uitgevoerd. Het resultaat van Afeer over 2023 is positief, met een bedrag van € 81.000. Het Algemeen Bestuur heeft besloten dit resultaat terug te laten vloeien naar de gemeenten volgens de verdeelsleutel. Toelichting op het positieve resultaat van Afeer: Voor de gemeentelijke bijdrage aan Afeer worden de volgende middelen ingezet: • Het ontvangen rijksbudget voor de uitvoering van de Wsw; • Middelen uit de algemene uitkering van het Gemeentefonds; • Eigen gemeentelijke middelen
		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	877	803	729
	Vreemd Vermogen	10.459,00	9.728,00	9.598,00
	Resultaat voor bestemming	81	0	0
Financiële risico’s:	De gemeente Oldambt neemt voor 64,91% deel in de gemeenschappelijke regeling (GR) Afeer. De gemeente Pekela neemt deel met 22,73% en Westerwolde met 12,36%. In het Algemeen Bestuur verschillen de stemverhoudingen per onderwerp. Besluiten worden genomen op basis van meerderheid of unanimiteit, afhankelijk van het onderwerp (bijvoorbeeld bij de vaststelling van de begroting en jaarrekening). Deze stemverhoudingen zijn nader uitgewerkt in artikel 7 van de GR Afeer. In de begroting van Afeer voor 2025 worden enkele risico’s benoemd: 1. Weerstandsvermogen: Afeer heeft geen eigen weerstandsvermogen. Dit wordt gedekt door het weerstandsvermogen van de deelnemende gemeenten. Eventuele nadelige saldi worden volgens de GR door de gemeenten aangevuld. Het Algemeen Bestuur kan positieve resultaten bestemmen voor reserves als buffer tegen toekomstige tegenvallers. 2. Nieuw Beschut Werk: Het aantal nieuw te realiseren beschutte werkplekken per gemeente in 2025 is nog onbekend. Dit kan leiden tot fluctuaties in de begeleidingskosten en loonkostensubsidies. 3. Vakantietoeslagen en Verlofuren: Verplichtingen zoals opgebouwde vakantietoeslagen en verlofuren zijn niet zichtbaar in de balans, wat bij pensioneringen van sw-medewerkers kan leiden tot extra kosten. 4. Contracten en Opdrachten: Een deel van de opbrengsten is vastgelegd in meerjarige contracten, maar er bestaat een risico dat nieuwe contracten en opdrachten niet worden verworven, wat invloed kan hebben op de begrote opbrengsten. 5. Cao-verhogingen: Onzekerheid over jaarlijkse Cao-verhogingen blijft een risico. Er is een conservatief percentage aan loonstijgingen opgenomen in de begroting. 6. Vrijstelling Vennootschapsbelasting: Afeer heeft een verzoek ingediend voor vrijstelling van vennootschapsbelasting, maar het is nog onbekend of deze vrijstelling wordt verleend. Het risico is reëel.

A4. Veiligheidsregio Groningen (VRG)
Doel/openbaar belang:	Door een doelmatige organisatie en coördinatie via intergemeentelijke samen-werking uitvoering te geven aan de behartiging van de volgende belangen: a. Brandweerzorg; b. Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen; c. Rampenbestrijding en crisisbeheersing; d. Bevolkingszorg.
Betrokkenen:	Alle gemeenten in de provincie Groningen.
Vestigingsplaats:	Groningen.
Bestuurlijk belang:	Het Algemeen bestuur wordt gevormd door de burgemeesters van de deelnemende gemeenten.
Gemeentelijke visie:	Betreft een op basis van de Veiligheidswet verplichte samenwerking, waarbij de doelstellingen - nu en in de toekomst - van evident belang worden geacht.
Ontwikkelingen:	Uitgangspunt voor de Beleidsbegroting 2025 VRG is de uitgezette koers uit de Kaderbrief 2022-2025 In de Kaderbrief begroting 2022-2025 zijn deze ambities verder uitgewerkt en werd in 2022 uitgegaan van de ‘0’-lijn en worden de tekorten intern opgelost. In de begrotingsactualisatie 2024 bleek uit de nacalculatie van de loon- en prijsindexatie 2024 leidde tot een stijging van de deelnemersbijdrage met € 347.000. Voor onze gemeente is er sprake van een stijging van de bijdrage aan de VRG van in totaal € 39.137. Deze kosten vloeien voort uit de extra bijdrage FLO voorziening. De omvang van de begroting 2025 stijgt met € 2,3 miljoen t.o.v. de geactualiseerde begroting 2024. Deze stijging wordt veroorzaakt door: 1. Hogere bijdrage BDuR en kosten van € 293.000 (heeft geen effect op de gemeentelijke bijdrage); 2. Indexering o.b.v. loon- en prijsontwikkelingen: € 1,9 miljoen; 3. Hogere kosten i.v.m. functioneel leeftijdsontslag: € 0,1 miljoen. De voorgenoemde wijzigingen leiden tot een hogere bijdrage van € 113.542 van de gemeente Oldambt aan de VRG. De stijging van de bijdrage aan de VRG zal als meerjarenbeeldpost worden meegenomen in de begroting 2025. Ter voorbereiding op het feit dat de gemeenten vanaf 2026 mogelijk geconfronteerd met een omvangrijke korting op het gemeentefonds, hebben de deelnemende gemeenten de VRG verzocht om voorbereidingen te treffen zodat zij een eventuele lagere bijdrage van de deelnemende gemeenten kan opvangen.
Financieel belang:	De bijdrage voor 2025 is totaal begroot op € 2.897.600, waarvan € 2.717.266 bestemd is voor brandweerzorg en € 180.375 bestemd is voor rampenplannen.
		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	3.333,00	5.877,00	6.425,00
	Vreemd Vermogen	36.161,00	37.296,00	50.098,00
	Resultaat voor bestemming	1.592,00	3.245,00	748
Financiële risico’s:	Om de dienstverlening van VRG ook de komende jaren op niveau te kunnen houden, zullen gemeenten rekening moeten houden met een mogelijke uitzetting van de begroting van VRG. Hiermee is in de meerjarenbegroting van de VRG nog geen rekening gehouden, immers hiermee gemoeide bedragen zijn niet bekend. Risico: Reëel.

A5. Eems Dollard Regio (EDR)
Doel/openbaar belang:	De EDR draagt op de volgende manieren bij aan het openbaar belang: - Het ontwikkelen van grensoverstijgende samenwerkingsprojecten die bijdragen aan het vinden van oplossingen voor uitdagingen in de regio en het verwerven van financiële middelen om deze projecten uit te voeren. - Het adviseren van haar leden, burgers, ondernemers, verenigingen, overheden en andere instellingen bij grens overstijgende activiteiten, kansen en uitdagingen. Een voorbeeld is het Grens Info Punt (GIP) voor werknemers en werkgevers (https://grenzinfo.eu/edr/). - Het op diverse gebieden bevorderen, ondersteunen en coördineren van regionale grensoverstijgende samenwerking van de deelnemers aan EDR (lokale en regionale overheden en instellingen aan beide kanten van de grens).
Betrokkenen:	82 leden (stand 2024) waaronder gemeenten, waaronder de gemeente Oldambt, Landkreise, steden en de IHK Ostfriesland und Papenburg
Vestigingsplaats:	Bad Nieuweschans, gemeente Oldambt.
Bestuurlijk belang:	In de EDR-Raad is de gemeente Oldambt vertegenwoordigd met twee leden, aan te wijzen door de Gemeenteraad waarvan één lid afkomstig is uit het College van B&W. Dit is onze Burgemeester die tevens deel uitmaakt van het Dagelijks Bestuur van de EDR, zij heeft de rol van voorzitter van het DB van de EDR tot en met eind 2025. De gemeente heeft (net zoals veel andere leden) geen tweede lid benoemd.
Gemeentelijke visie:	Het bevorderen en realiseren van grensoverstijgende samenwerking op regionaal en plaatselijk niveau is voor nu en in de toekomst een belangrijke kans voor het realiseren van gemeentelijke beleidsdoelstellingen.
Ontwikkelingen:	Speerpunten van de EDR zijn de bevordering van de grensoverstijgende regionale economie, arbeidsmarkt, duurzaamheid/milieu, voorzieningenstructuur en cultuur. Om bij te dragen aan het realiseren van de beleidsvisie die EDR in 2021 heeft vastgesteld neemt de gemeente ambtelijk deel aan een projectgroep van ambtelijke medewerkers van EDR-DB-leden. De groep werkt een grens-overstijgend arbeidsmarktproject uit en ontwikkelt activiteiten en projecten op het gebied van bestrijding van ondermijning, de vrijetijdseconomie/toerisme, economische samenwerking en cultuur. Om doelstellingen te behalen wordt nauw samengewerkt met het INTERREG-programma “Deutschland-Nederland”. EDR levert een actieve bijdrage aan het initiëren, beoordelen, en toekennen van financiële INTERREG-middelen aan projecten in de EDR-regio. Als basis voor het nieuwe INTERREG-programma 6 dat in 2022 van start is gegaan is de Strategie No(o)rd 2020+ ontwikkeld. De start van de INTERREG kleine projectensubsidies (van belang om samenwerking en contacten over de grens te bevorderen) is in 2023 gestart.
Financieel belang:	- De bijdrage voor 2025 is begroot op € 6.300 euro (nieuw – voorheen € 5.000). - In de begroting van EDR (opgesteld volgens in Duitsland geldende regels zonder balansprognose) wordt elk jaar een begroting gemaakt van inkomsten en uitgaven. Uit de begrotingen blijkt dat inkomsten en uitgaven elkaar grotendeels in evenwicht houden. Het bestuur van de EDR heeft in juni 2024 een aanpassing van de ledenbijdrage van de EDR aan de gestegen kosten vastgesteld; deze is voor 2025 dus € 6.300. - De Gemeente heeft in 2001 een hypothecaire lening verstrekt voor de financiering van het gebouw van EDR in Bad Nieuweschans. Deze lening met lineaire aflossing heeft een looptijd van 30 jaar met een rente van 5,77%. De lening loopt tot 2031.
		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	964,7
	Vreemd Vermogen	1.497,30
	-hiervan verstrekt door gemeente Oldambt:	146,7
	Resultaat voor bestemming	547,6	1.955,30	4.363,70
Financiële risico’s:	Geen risico’s bekend. Risico: Klein.

A6. Omgevingsdienst Groningen (ODG)
Doel/openbaar belang:	De Omgevingsdienst Groningen (hierna ODG) is ingesteld om vergunningverlenende, toezichthoudende en handhavingstaken op het gebied van het omgevingsdomein voor de deelnemers te gaan uitvoeren, waarmee de deelnemers de kwaliteit van de uitvoering van de taken willen verbeteren.
Betrokkenen:	Alle gemeenten in de provincie Groningen en de provincie Groningen.
Vestigingsplaats:	Veendam
Bestuurlijk belang:	In het algemeen bestuur zijn de deelnemende gemeenten vertegenwoordigd met één collegelid.
Gemeentelijke visie:	Het betreft een op basis van artikel 5.3, lid 1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, verplichte samenwerking, waarbij de gemeente Oldambt slechts de uitvoering van het minimaal verplichte basistakenpakket heeft overgedragen.
Ontwikkelingen:	Bij de ODG is veel werk verzet om de wijzigingen in wet- en regelgeving die gepaard gaan met de inwerkingtreding van de Omgevingswet door te voeren. Complicerende factor hierbij is dat de ODG de afgelopen jaren – en nog steeds – veel hinder ondervindt van een tekort aan personeel en krapte op de arbeidsmarkt. Ook heeft de ODG te maken gehad met tegenslagen bij de aanschaf en implementatie van een nieuw zaaksysteem. Inmiddels zijn daarover afspraken gemaakt met de leverancier van het nieuwe zaaksysteem waardoor deze tegenslagen binnen enkele maanden zijn verholpen. Het tekort aan personeel in combinatie met tegenslagen bij het nieuwe zaaksysteem en veranderende wet- en regelgeving maken dat de ODG naar alle waarschijnlijkheid de jaaropdracht niet geheel kan uitvoeren. Al met al heeft de ODG – net als elke organisatie – nog steeds last van stijgende kosten door onder meer de inflatie en stijgende lonen op basis van de cao.
Financieel belang:	De gemeentelijke bijdrage voor 2025 is begroot op € 916.000.	Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	320	300	300
	Vreemd Vermogen	4.201,00	4.306,00	4.044,00
	Resultaat voor bestemming	37	0	0
Financiële risico’s:	Mogelijke (kleine) financiële risico’s voor de gemeente Oldambt zijn: 1. Het tekort aan personeel tezamen bezien met de invoering van een nieuw zaaksysteem en door wijzigende wet- en regelgeving kan de ODG naar alle waarschijnlijkheid de jaaropdracht niet meer geheel uitvoeren. Dit heeft gevolgen voor de toekomstige jaaropdrachten en de begroting. 2. Financiële risico’s voor zover die voortvloeien uit het functioneren van de ODG, worden naar rato van de deelnemersbijdrage gedragen door alle deelnemers. Risico: Klein.

A7. Publieke Gezondheid & Zorg (PG&Z) (Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) en inkooporganisatie RIGG)
Doel/openbaar belang:	Door een doelmatige organisatie en coördinatie via intergemeentelijke samenwerking uitvoering te geven aan de volgende onderwerpen: Programma Gezondheid (GGD): - Meerjarenagenda Publieke Gezondheid 2023-2026 • - Versterking infectieziektepreventie – vaccinatievoorziening – pandemische paraatheid • - Doorontwikkeling JGZ - JGZ Preventieagenda - Beleidsvisie seksuele gezondheid (gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen) - Preventie seksuele intimidatie en seksueel geweld - Toekomst forensische geneeskunde; samenwerking 3Noord - Gezonde fysieke leefomgeving; Omgevingswet – klimaatverandering – energietransitie - Versterking kennis en adviesfunctie van de GGD op thema’s die gemeenten als prioritair hebben aangegeven - Aardbevingen en gezondheid - Participatie in regionale netwerken, zoals Gezondheidsoverleg Groningen en Regionaal Platform Omgevingswet - Resultaten Corona Gezondheidsmonitor bij jongvolwassenen (16-25 jaar) - Resultaten Gezondheidsmonitor Volwassenen & Ouderen - Integrale aanpak van interventies en programma’s, zoals Kansrijke Start, Nu Niet Zwanger, Regionaal Netwerk Rookvrij Opgroeien Groningen, Jong Leren Eten, Gezonde School, (Groninger) JOGG, Opgroeien in een kansrijke omgeving (OKO), Ik pas, Nix-18. - Mentale gezondheid Programma RIGG; in het kader van de jeugdzorg: - Programma Hoog Specialistische Jeugdhulp - Bovenregionale samenwerking en inkoop/contractering (2 of 3 Noord) - Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming - Hervormingsagenda - Advisering en ondersteuning regio vanuit een regionale strategische netwerkorganisatie - Doorontwikkelen contractmanagement en -beheer - Regionale monitoring ten behoeve van de Groninger gemeenten - Ondersteuning regio inzake landelijke ontwikkelingen (impact op lokale, regionale en bovenregionale (landelijke) inkoop)
Betrokkenen:	Alle gemeenten in de provincie Groningen.
Vestigingsplaats:	Groningen
Bestuurlijk belang:	Binnen de PG&Z-regeling werken de Groninger gemeenten samen op het terrein van de Publieke Gezondheid & Zorg. Onder deze gemeenschappelijke regeling vallen de GGD en de RIGG. De Groninger gemeenten hebben de taken op het gebied van publieke gezondheid gedelegeerd aan GGD Groningen. De GGD legt over de uitvoering van de taken verantwoording af aan het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur besluit over het beleid, de financiën en toetst de uitvoering. De Groninger gemeenten hebben de inkoop van de jeugdzorg niet gedelegeerd aan de GR, maar gemandateerd aan het DB en de uitvoering ervan belegd bij de uitvoeringsorganisatie RIGG. Deze uitvoeringsorganisaties zijn voor wat betreft organisatie, administratie en financiën gescheiden van elkaar. In 2023 heeft het bestuur van de PG&Z besloten te komen tot twee aparte gemeenschappelijke regelingen voor GGD Groningen respectievelijk RIGG. Volgens planning is de begroting 2025 de laatste gezamenlijke begroting van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst Groningen (GGD) en de Regionale Inkooporganisatie Groninger Gemeenten (RIGG)
Gemeentelijke visie:	Betreft een op basis van de Wet publieke gezondheid verplichte samenwerking, waarbij de doelstellingen – nu en in de toekomst – van evident belang worden geacht.
Ontwikkelingen:	Op 24 februari 2023 heeft het AB het besluit genomen om de taakvelden van jeugdhulp en publieke gezondheid in de huidige gemeenschappelijke regeling te ontvlechten. Het is de bedoeling dat de splitsing per 1 januari 2025 effectief is waarbij er voor publieke gezondheid een aparte gemeenschappelijke regeling ontstaat. Door de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen per juli 2022 krijgen gemeenteraden nu meer mogelijkheden om hun kaderstellende en controlerende rol binnen de samenwerkingsverbanden waaraan zij deelnemen te verstevigen. Een aantal nieuwe mogelijkheden leidt tot een verplichte aanpassing van de teksten van de gemeenschappelijke regelingen. Het gaat onder meer om veranderingen in de begrotingscyclus, bepalingen over uittreden en over het aangaan en wijzigen van een regeling. Deze verplichte wijzigingen worden verwerkt. In september 2023 is er een voorstel aan de presidia van de gemeenteraden voorgelegd over aanvullende werkwijzen waar raden voor kunnen kiezen op het vlak van 1. Actieve informatieplicht 2. Indienen van een zienswijze 3. Periodieke evaluatie En ook om het personeel van de RIGG in dienst te laten blijven van de gemeente Groningen. Verder is op het terrein van de publieke gezondheid de meerjarenagenda 2023-2026 verder uitgewerkt. Er zijn in gezamenlijkheid strategische thema’s gekozen met daarbij vier prioriteiten die door ambtenaren van GGD en gemeenten verder worden uitgewerkt. Dit zijn: Langer Gezond leven in Groningen, jeugd 1. Provinciale uitrol van de eerste duizend dagen aanpak en Kansrijke Start uitbreiden naar 4 jaar 2. Inzet collectieve interventies en vroegsignalering Langer Gezond leven in Groningen, ouderen 3. Uitwerken preventieve ouderengezondheidszorg en de rol GGD Gezonde en veilige leefomgeving 4. Inventariseren regionale werkwijze
	Ten opzichte van de geactualiseerde begroting 2024, zijn in de begroting van 2025 naast de indexatie 2025 en de verwerking van opgezegde taken, de nacalculatie CAO-stijging 2023 en de stijging van de huisvestingskosten Hanzeplein (als gevolg van het opnieuw afsluiten van het huurcontract met de gemeente Groningen voor deze locatie) opgenomen. De begroting 2025 bevat geen nieuwe beleidsvoorstellen. Echter, vindt er wel een uitzetting plaats van ca. 1,1 mln in het kader van de versterking infectieziektebestrijding. Deze wordt geheel gedekt door extra inkomsten. In 2024 krijgt GGD Groningen van gemeenten een hogere bijdrage om te kunnen blijven investeren in ICT en te voldoen aan diverse noodzakelijke wettelijke eisen. Voor 2025 is het nu nog te vroeg om te bepalen of de diverse ontwikkelingen tot wijzigingen in de begroting 2025 zullen leiden. Mochten financiële effecten voor 2025 aan de orde zijn, dan zullen deze via een begrotingswijziging later alsnog in de begroting 2025 worden verwerkt.
Financieel belang:	De inwonersbijdrage voor 2025 voor het programma Gezondheidszorg bedraagt € 1.336.154,- dit is conform begroot. Deze bijdrage heeft geheel betrekking op wettelijke taken van zowel de GGD, als van de gemeente. Daarnaast betaalt de gemeente diverse vergoedingen aan de GGD betaald voor zowel wettelijke, als niet-wettelijke taken. Deze vergoedingen worden aan het begin van het jaar vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). Een aantal onderdelen wordt op basis van werkelijke kosten (huisvesting consultatiebureaus) of werkelijke aantallen trajecten (bijv. Stevig Ouderschap) verrekend met het aan de GGD betaalde (voorschot)bedrag. De kosten van het Rijksvaccinatie-programma en de inspecties van de kinderopvang worden per kwartaal door de GGD aan ons gefactureerd. Ter dekking van de kosten van het Rijksvaccinatie-programma ontvangen wij rechtstreeks een vergoeding vanuit het Rijk. Alleen de inwonersbijdrage maakt deel uit van de begroting van de GR, de vergoedingen niet. De bijdrage voor 2025 voor het programma RIGG bedraagt € 290.925,-. Dit is voor de kosten van de bedrijfsvoering. Voor de zorg in natura (jeugd) hebben wij als gemeente € 18,28 miljoen opgenomen in onze begroting 2025. Dit bedrag maakt geen deel uit van de begroting van de GR PG&Z. Daarnaast hebben we (net zoals een jaar geleden) een stelpost van € 500.000 opgenomen.
		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	2.034,00	1.975,00	1.698,00
	Vreemd Vermogen	35.096,00	35.096,00	35.096,00
	Resultaat voor bestemming	-890	-244	-123
	Opmerking: De balansverwachting eind 2024 is geactualiseerd n.a.v. de Begroting 2025.
Financiële risico’s:	Programma Gezondheid: Voor de gemeenschappelijke taken is egalisatie van niet-begrote baten en lasten via een beperkte egalisatiereserve toegestaan. Saldo op gemeente-specifieke taken worden afgerekend met de afzonderlijke gemeenten. Als de afwijking op gemeenschappelijke taken de grenzen van de egalisatiereserve te buiten gaan, worden deze ook met de deelnemende gemeenten verrekend. Het financiële beleid is erop gericht dergelijke nacalculatorische verrekeningen tot een minimum beperkt te houden. Risico: Klein. Programma RIGG: Voor de samenwerking t.a.v. de jeugdzorg geldt dat er financiële risico’s schuilen in de (te lage) Rijksbijdrage die wij als gemeente ontvangen en grotendeels doorbetalen aan de RIGG. Veranderingen in de onderlinge solidariteit t.a.v. de verdeling van de zorgkosten hebben ook direct invloed op de gemeentelijke bijdrage. Risico: Groot.

A8. Gemeenschappelijke Regeling Publiek Vervoer Groningen Drenthe (bedrijfsvoeringsorganisatie)
Doel/openbaar belang:	De gemeenten in en provincies van Groningen en Drenthe willen een optimaal vervoersnetwerk creëren, dat betaalbaar en toekomstbestendig is; waarin duurzaam gebruik wordt gemaakt van alle vervoersmiddelen. Concreet verzorgt Publiek Vervoer het Wmo- en het leerlingenvervoer voor alle gemeenten. Voor een aantal gemeenten is ook het Wsw-vervoer overgedragen aan Publiek Vervoer (o.a. voor Afeer). Het OV-bureau zal een dekkend net van zogenaamde Hubtaxi’s uitrollen over beide provincies alsmede een 50-tal HUB’s (opgewaardeerde op- en overstapplaatsen) inrichten. Voor Oldambt zijn dat de NS-stations Scheemda en Winschoten. Een aantal gemeenten heeft lokale (vrijwilligers)projecten voor vervoer aan Publiek Vervoer gekoppeld. Op termijn kan ook het vervoer op titel van de Jeugdwet worden overgeheveld mits ons gemeentebestuur dit zou wensen.
Betrokkenen:	Alle 24 gemeenten in Groningen en Drenthe, 2 provinciebesturen alsmede het dagelijks bestuur van het OV-bureau Groningen Drenthe.
Vestigingsplaats:	Assen
Bestuurlijk belang:	Het Algemeen bestuur van de GR bestaat uit een (getrapte) afvaardiging van de collegeleden van de deelnemers, te weten één vertegenwoordiger per perceel (voor Noord-Oost-Groningen de gemeenten Oldambt, Pekela, Veendam, Westerwolde en Stadskanaal) en één vertegenwoordiger van het OV-bureau.
Gemeentelijke visie:	De Groninger en Drentse gemeenten en provincies staan voor een inclusieve samenleving, waaraan iedereen die dat wil kan deelnemen. Welke ondersteuning je ook nodig hebt, ongeacht of je woont op het platteland of in stedelijk gebied. Voorwaarde hiervoor is dat reizigers - jong en oud - veilig, flexibel en zelfstandig kunnen reizen. En waar altijd vervoersondersteuning-op-maat (of passend vervoersondersteuning) geboden wordt aan hen die dat nodig hebben. Waar aanbieders van vervoer een gezonde bedrijfsvoering kunnen hebben met goed werkgeverschap. En waar innovatief ondernemerschap beloond wordt.
Ontwikkelingen:	De gemeenschappelijke regeling is rechtsgeldig sinds de publicatie in de Staatcourant van 6 februari 2018. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2018 is ook ingestemd met de vorming van een kleine risicoreserve van € 50.000. In maart is de meerjarenbegroting 2025-2028 door alle deelnemers vastgesteld en is de oorspronkelijke grondslag slechts met indexeringen verhoogd. Publiek vervoer ziet drie niveaus in de vraagstukken die te maken hebben met doorontwikkeling van mobiliteitsvraagstukken rondom Publiek Vervoer. Deze zijn: - Samenleving: Welke behoeften spelen er en wat zijn de ontwikkelingen hierin en welke invloed kunnen deze hebben op de vraag naar vervoer. Er zal kennis worden verzameld in databases en naast advisering ook informatie worden gedeeld met de deelnemers. - Vervoer: Het daadwerkelijk verplaatsen van mensen op een manier die zoveel mogelijk aan hun behoeften voldoet. - ICT: Het geheel van ICT toepassingen dat nodig is om het bovenstaande mogelijk te maken en de prestaties van de gecontracteerde vervoerspartijen terdege te monitoren.
Financieel belang:	De gemeentelijke vaste bijdrage voor 2025 is begroot op € 66.348 incl BTW in 2025.	Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	353	264	266
	Vreemd Vermogen	82	45	45
	Resultaat voor bestemming	53	3	1
	Opmerking: Zowel de balans eind 2024 als ook de Balansverwachting voor 2025 zijn bijgesteld n.a.v. de uitgebrachte concept Begroting 2025.
Financiële risico’s:	PV heeft een zgn. “dashboard” ontwikkeld waarin op grond van de ritgegevens zeer veel parameters per gemeente afzonderlijk in beeld kunnen worden gebracht. Als de vervoerders niet voldoen aan de eisen zoals vastgelegd in het contract, kunnen er veel gerichter dan vroeger malussen en boetes worden opgelegd. Tevens dient er terdege rekening mee gehouden te worden, dat als gevolg van de voortdurend toenemende vergrijzing gecombineerd met het feit dat steeds meer mensen langer thuis moeten blijven wonen, de vraag naar m.n. Wmo-vervoer in de toekomst jaarlijks zal gaan toenemen. Risico: Reëel, maar financieel Klein

B. Deelnemingen in vennootschappen en coöperaties

Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang, is de gemeente Oldambt geheel of gedeeltelijk in het bezit van de aandelen van een aantal vennootschappen.
Onderstaand een toelichting op de deelnemingen.

B1. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG Bank)
Doel/openbaar belang:	De BNG Bank is de bank van en voor de overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG Bank duurzaam bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak.
Betrokkenen:	Zowel de centrale overheid als de decentrale overheden.
Vestigingsplaats:	Den haag
Bestuurlijk belang:	De gemeente Oldambt heeft zeggenschap in de BNG via stemrecht op de aandelen (één stem per aandeel van € 2,50). De gemeente Oldambt bezit hiervan in totaal 181.116.
Gemeentelijke visie:	Gelet op de wijze waarop BNG het openbaar belang behartigt, is het gewenst het aandelenbezit in de BNG Bank te behouden.
Ontwikkelingen:	BNG Bank is van en voor de publieke sector. Bij de bank draait het niet om zoveel mogelijk winst, maar om maximale maatschappelijke impact. Dat is de drijfveer van de BNG Bank. Op basis hiervan is de strategie aangescherpt met het programma ‘Ons Kompas Naar Impact’ met als strategische prioriteiten: 1. Focus op de publieke sector 2. Vergroten klantpartnerschap De ambitie van de BNG is dat klanten worden beschouwt als natuurlijke partner voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, dat zij deze vraagstukken succesvol oplossen en dit kunnen aantonen. Om die ambitie waar te maken, richt de BNG zich op de publieke sector en het vergroten van klantpartnerschap. Zij doet dit vanuit een eigen identiteit. Die identiteit komt tot uiting in hun drie kernwaarden: duurzaam, betrouwbaar en professioneel. De BNG gebruikt hiervoor de onderstaande vijf Sustainable Development Goals (SDG’s), zie afbeelding onder financiele risico's. Begrote dividenduitkering 2025 over het bedrijfsjaar 2024 BNG Bank
Financieel belang:	In het bedrijfsjaar 2023 van de BNG Bank werd gesproken van een goed jaar en wij als aandeelhouder hebben dan ook per aandeel € 1,84 of wel in € 332.529 ontvangen. Ondanks dit gaan we in onze (meerjaren) begroting 2025 uit van het voorzichtigheidsprincipe en dus van een bedrijfsresultaat van € 220,0 miljoen en een uitkeringspercentage van 50%. Dit resulteert in een uitkering van € 326.800 of wel € 1,80 per aandeel.
		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1,0 miljoen	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	4.721,00	n.n.b.	n.n.b.
	Vreemd Vermogen	110.819,00	n.n.b.	n.n.b.
	Bedrijfsresultaat na belastingen	254	220	1
	Winst per aandeel (x € 1)	5,39	3,95	3,95
	Dividenduitkering per aandeel (x € 1)	2,16	1,8	1,8
	Totaal aantal aandelen uitgegeven	55.690.720	55.690.720	55.690.720
	Totaal waarde aandelen uitgegeven	139,23	139,23	139,23
	Aantal aandelen gemeente Oldambt	181.116	181.116	181.116
	In percentage	0,33%	0,33%	0,33%
	Boekwaarde gemeente Oldambt	0,45	0,45	0,45

Financiële risico’s:	Mogelijke financiële risico’s voor de gemeente Oldambt zijn: Aansprakelijkheid als aandeelhouder voor maximaal het nominaal aandelen- kapitaal ad € 452.790 (0,33%). Risico: Klein.

SDG doelen

B2.-1. Enexis Holding NV.
Doel/openbaar belang:	Enexis beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland voor de aansluiting van elektriciteit van ongeveer 2,9 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. Het aantal aansluitingen op het gasnet bedraagt ca. 2,3 miljoen. De netbeheerderstaak is een publiek belang, wettelijk geregeld met o.a. toezicht vanuit de Autoriteit Consument en Markt. De vennootschap heeft ten doel het realiseren van een duurzame energievoorziening door state of the art dienstverlening en netwerken en door regie te nemen in innovatieve oplossingen. Dit om de energietransitie te versnellen én excellent netbeheer uit te voeren.
Vestigingsplaats:	’s-Hertogenbosch.
Ontwikkelingen:	Beleidsvoornemens In de AVA van 2022 is het nieuwe strategisch plan vastgesteld. Daarin wordt gekozen voor focus op kerntaken met drie hoofddoelen: 1. Wij sturen op maatschappelijk optimale energiekeuzes: Mede richting geven aan maatschappelijk optimale keuzes voor een duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem van de toekomst en een haalbare weg daarnaartoe. 2. Wij bieden iedereen altijd toegang tot energie: Voor iedereen een toegankelijke, veilige energie-infrastructuur met behoud van een hoge leveringszekerheid en tegen de laagst mogelijk kosten. 3. Klanten weten wat ze aan ons hebben: Transparante, betrouwbare en efficiënte dienstverlening aan klanten en marktpartijen. De missie komt voort uit maatschappelijke ontwikkelingen die een materiële impact op Enexis hebben: klimaatverandering & energietransitie; participatie en vertrouwen in instituties (burgers willen meer invloed op hun directe leefomgeving); digitale transformaties. Focus ligt op de uitvoering van de energietransitie en het beperken van transport schaarste.
Financieel belang:	De missie en opgave hebben grote gevolgen voor de financiële positie van Enexis. Verkenningen van netbeheer NL en de individuele netbeheerders geven aan dat de energietransitie een enorme investeringsopgave en daaruit voortvloeiende kapitaalbehoefte van ca € 1,9 miljard - naast de inzet van eigen middelen en externe financiering - tot gevolg heeft. Uitgangspunt is dat Enexis financieel solide blijft, geen financiële risico’s neemt en tenminste een A credit-rating behoudt. In 2022 heeft Enexis de commerciële dochter Fudura verkocht, met een opbrengst van 1,3 miljard (boekwinst € 1,1 miljard). Van deze boekwinst is besloten in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) van 13 april 2023 om € 100 miljoen aan de aandeelhouders uit te keren. Het restant zal worden gebruikt om een financieel solide en robuust beleid te kunnen voeren gezien de toekomstige opgaven en investeringen. Samen met de inmiddels opgehaalde € 500,0 miljoen bij de aandeelhouders van Enexis in de vorm van een verstrekte converteerbare hybride aandeelhouderslening over minimaal 10 jaar dragen de aandeelhouders in ruime mate bij aan de financieringsbehoefte van Enexis. Daarnaast heeft Enexis in april 2021 ook nog een groene obligatielening uitgegeven van € 500,0 miljoen. Mede door bovenstaande financiële injecties heeft Enexis de komende jaren nog geen behoefte aan aanvullend kapitaal van de Staat (zie Afsprakenkader). Echter wordt niet uitgesloten dat in de toekomst dit wel nodig zal zijn. Afsprakenkader Eind 2022 hebben de 3 regionale netbeheerders (Enexis, Alliander en Stedin) en hun aandeelhouders een onderhandelaarsakkoord bereikt met het Rijk over de voorwaarden en het proces voor een toekomstige participatie door het Rijk als de kapitaalbehoefte de mogelijkheden van het bedrijf en de huidige aandeelhouders overstijgt.
	Converteerbare hybride aandeelhouderslening De raad heeft op 22 juni 2020 besloten om voor de gevraagde € 2.934.404 (0,59% van ons aandelenbezit) deel te nemen aan de bovengenoemde converteerbare hybride aandeelhouderslening. Het jaarlijks te ontvangen rentepercentage bedraagt 2,15%. Deze is via projectfinanciering betaald door het afsluiten van een FIX-lening over 10 jaar tegen 0,06%. Netto voordelig rentepercentage is 2,09% jaarlijks. Dividenduitkering Enexis over bedrijfsjaar 2024 (Begroot Oldambt 2025) Door de AvA is besloten is om het huidige dividendbeleid te handhaven en jaarlijks maximaal 50% van de nettowinst uit de gewone bedrijfsvoering uit te keren aan de aandeelhouders onder de voorwaarde dat deze uitkering er niet toe leidt dat Enexis binnen vijf jaar haar A-rating profiel kan verliezen. Structureel hebben we in onze (meerjaren)begroting o.b.v. het voorzichtigheidsprincipe een dividenduitkering van € 324.500 jaarlijks opgenomen. Deze is gebaseerd op een verwacht bedrijfsresultaat van Enexis van € 100 miljoen en een uitkeringspercentage van 50%.
		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1,0 miljoen	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	5.320,00	5.406,00	n.n.b.
	Vreemd Vermogen	5.140,00	5.724,00	n.n.b.
	Bedrijfsresultaat na belastingen	72	122	122
	Genormaliseerd resultaat na belastingen (incl. gecorrigeerde VpB)	72	n.n.b.	n.n.b.
	Winst per aandeel (x € 1)	0,48	0,74	0,74
	Dividenduitkering per aandeel (x € 1)	0,24	0,37	0,37
	Totaal aantal aandelen uitgegeven	149.682.196	149.682.196	149.682.196
	Totaal waarde aandelen uitgegeven	149,68	149,68	149,68
	Aantal aandelen gemeente Oldambt	878.456	878.456	878.456
	In percentage	0,59%	0,59%	0,59%
	Boekwaarde gemeente Oldambt	1,66	1,66	1,66
	Boekwaarde gemeente Oldambt Verstrekte converteerbare hybride aandeelhouderslening	2,9	2,9	2,9
	Opmerking: Balansverwachting eind 2024 is o.b.v. stand 30 juni 2024 (bron: prov. Brabant).
Financiële risico’s:	Mogelijke financiële risico’s voor de gemeente Oldambt zijn: 1. Enexis is financieel gezond en heeft een Standaard & Poor’s rating van A+. Op grond van de wet (art 2:81 BW) zijn de verplichtingen en de aansprakelijkheid van de aandeelhouders in totaliteit jegens Enexis Holding N.V. beperkt tot het aandeel dat de gemeente Oldambt heeft in het nominaal aandelenkapitaal. Dit bedraagt in totaal € 149.682.196. Voor Oldambt betekent dit een risico van € 878.456 (0,59%). Risico: Klein. 2. Het vervroegt (verlies van rente) of het geheel niet aflossen van de verstrekte converteerbare hybride aandeelhouderslening ad € 2,9 miljoen. Risico: Klein. 3. De financiële injectie van € 500,0 miljoen van de aandeelhouders is overigens alleen niet genoeg. Daarnaast kan eventueel het eigen vermogen opgebouwd worden door ingehouden winst. Ook kan door de grote investeringen die door Enexis moeten worden gedaan het resultaat onder druk komen te staan. Dit alles kan een lagere dividenduitkering tot gevolg hebben. Door groei van Enexis is de gedachte dat dit beperkt zal zijn of geheel tenietgedaan kan worden. Mocht dit wel aan de orde zijn, dan kan de dekking hiervoor gevonden worden in de netto rentevergoeding op de hybride lening van 2,09% jaarlijks; € 61.330 en de mogelijke extra middelen die via het gemeentefonds worden ontvangen. Risico: Reëel. 4. De komende jaren is de financiële positie van Enexis van dien aard dat geen gebruik gemaakt hoeft te worden van de zogenaamde Afsprakenkader. Echter wordt niet uitgesloten dat in de toekomst dit wel nodig zal zijn met als gevolg o.a. verwatering van de aandelenwaarde en lagere dividenduitkering. Risico: Reëel.

B2.-2. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV
Doel/openbaar belang:	30 september 2011 heeft de gemeente haar deelname in de NV Electriciteits Productiemaatschappij Zuid-Nederland (o.a. eigenaar kerncentrale Borssele) alsnog, de in 2009 verkochte aandelen, aan RWE geleverd. PBE is blijven bestaan met als doel de zaken af te wikkelen die uit deze verkoop zijn voortgekomen.
Vestigingsplaats:	’s-Hertogenbosch.
Ontwikkelingen:	Binnen PBE is nog een zeer beperkt kapitaal van ca. € 1,5 miljoen achtergebleven voor de definitieve afwikkeling van de verkoop. Daarnaast is PBE verplichtingen aangegaan in het kader van het Convenant Borging Publiek belang Kerncentrale Borssele uit 2009. Hiermee is een termijn tot sluiting van de Kerncentrale Borssele (voorgenomen sluiting 2033) gemoeid. Het bestuur van de vennootschap is in overleg met de andere contractuele partijen om na te gaan wanneer deze verplichtingen voortijdig kunnen worden beëindigd en de vennootschap vervolgens kan worden ontbonden. Het doel is dat de vennootschap nog in 2024 zal worden opgeheven en dat de resterende liquide middelen worden uitgekeerd aan de aandeelhouders naar rato van het aandelenbelang. Deze (dividend)uitkering is overigens in het kader van het voorzichtigheidsprincipe niet begroot.
Financieel belang:		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1 miljoen	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	1,48	0	0
	Vreemd Vermogen	0,01	0	0
	Bedrijfsresultaat na belastingen	-0,05	0	0
	Totaal aantal aandelen uitgegeven	149.682.196	0	0
	Totaal waarde aandelen uitgegeven	1,5	0	0
	Aantal aandelen gemeente Oldambt	852.696	0	0
	In percentage	0,57%	0,00%	0,00%
	Boekwaarde gemeente Oldambt	3	0	0
Financiële risico’s:	Het risico blijft beperkt tot het aandeel die de gemeente Oldambt heeft in het nominaal uitgegeven aandelenkapitaal PBE ad € 1.496.822 en het huidige werkkapitaal van ca. € 1,5 miljoen. Voor Oldambt betekent dit een risico van € 16.967,97 (0,57%). Risico: Klein.

De volgende Special Purpose Vehicle (SPV) is opgericht en nog actief om de verkoop van Essent financieel verder af te wikkelen. Deze BV, waarin wij deelnemen, dient ter zekerheid van mogelijke claims, voortvloeiende uit de verkooptransactie of rechtshandelingen van voor de verkoop. Het gaat om de volgende BV:

B2.-3. CSV Amsterdam B.V.
Doel/openbaar belang:	In 2014 is de naam Claim Staat Vennootschap BV gewijzigd in CSV Amsterdam B.V. In de nieuwe organisatie zijn naast de naamsverandering ook de doelstellingen gewijzigd, Deze zijn geworden: a. Namens de aandeelhouders van Essent procederen tegen de Staat inzake splitsings- wetgeving (WON); b. Namens de aandeelhouders van Attero eventuele garantieclaims procedures voeren tegen RECYCLECO (‘Waterland’). c. Het geven van instructies aan de Escrow-agent wat betreft het beheer van het bedrag dat op de Escrow-rekening n.a.v. de verkoop Attero is gestort.
Vestigingsplaats:	’s-Hertogenbosch.
Ontwikkelingen:	a) In 2008 is Essent namens de aandeelhouders een procedure tegen de Staat der Nederlanden begonnen. De rechtbank te Den Haag heeft de Essent in 1e instantie gelijk gegeven. In 2010 heeft het gerechtshof in Den Haag de WON onverbindend verklaard. Hiertegen is de Staat in cassatie gegaan. De Hoge Raad heeft (via raadpleging Europese Hof van Justitie) op 26 juni 2015 besloten dat de splitsingswet niet in strijd is met het recht van de Europese Unie. De vorderingen van Essent op de Staat zijn definitief afgewezen. b) De verkopende aandeelhouders van Attero hebben een aantal garanties en vrijwaringen gegeven aan Waterland. CSV behartigd in deze de belangen van de aandeelhouders. Door Waterland is op 22 mei 2015 een potentiële claim ingediend van ten minste € 9,5 miljoen. Eind juni 2016 is voor de afwikkeling van fiscale claims een compromis bereikt en is € 5,5 miljoen uitbetaald. Deze is uit het Escrow fonds betaalbaar gesteld. Daarna is in april 2020 een tweede en finale compromis bereikt tussen voor de beëindiging van alle resterende geschillen met betrekking tot betwiste (fiscale) claims, alsmede over een belastingteruggave. Het resterend vermogen op de Escrow-rekening is in mei 2020 onder inhouding van € 150.000 voor aanvulling van het werkkapitaal volledig uitgekeerd aan de aandeelhouders. Daarmee is ook Attero definitief in 2020 ontbonden. Begin maart 2021 werd via de media bekend dat er misbruik had plaatsgevonden van de Escrow-rekening die onder beheer werd gehouden door advocatenkantoor Pels Rijcken. Op dinsdag 9 maart heeft Pels Rijcken, CSV formeel schriftelijk op de hoogte gebracht van voornoemd misbruik en dat verschuivingen van gelden van de Escrow Account naar een externe rekening in het verleden hadden plaatsgevonden. Inmiddels hebben Pels Rijcken en CSV overeenstemming bereikt over de vergoeding van de financiële schade die CSV hierdoor heeft geleden. Pels Rijcken heeft op 13 juli 2021 de totale financiële vergoeding van € 75.122,71 aan CSV betaald. Daarmee is de zaak verder afgesloten.
	Tijdstip opheffing CSV CSV zal voorlopig nog voortbestaan om op eigen kosten en risico namens Deponie Zuid B.V. (vennootschap onder Attero Holding B.V.), in overleg met de aandeelhoudersommissie, het bezwaar en/of beroep te voeren tegen de Belastingdienst ten aanzien van de naheffingsaanslag afvalstoffenbelasting. In februari 2021 heeft CSV bezwaar gemaakt tegen de naheffingsaanslag afvalstoffenbelasting. Op het moment is CSV in gesprek met de Belastingdienst over het bezwaar. Afhankelijk van de reactie van de Belastingdienst en de kans van slagen van een eventuele gerechtelijke procedure zal in overleg met Aandeelhouderscommissie van CSV de procedure al dan niet worden voortgezet. Na afwikkeling van deze bezwaar- en eventuele gerechtelijke procedure of eventuele voortijdige beëindiging van deze procedure (bijvoorbeeld door een mogelijk compromis tussen de Belastingdienst en CSV of een besluit van de Aandeelhouderscommissie de procedure niet verder voort te zetten) zal CSV kunnen worden opgeheven en de resterende liquide middelen kunnen worden uitgekeerd aan de aandeelhouders naar rato van het aandelenbelang. De verwachting is dat CSV in 2024 zal worden opgeheven.
Financieel belang:		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1,0 miljoen	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	0,21	0	0
	Vreemd Vermogen	0,01	0	0
	Bedrijfsresultaat na belastingen	-0,1	0	0
	Totaal aantal aandelen uitgegeven	2.000.000	0	0
	Totaal waarde aandelen uitgegeven	0,02	0	0
	Aantal aandelen gemeente Oldambt	11.394	0	0
	In percentage	0,57%	0,00%	0,00%
	Boekwaarde gemeente Oldambt	113,94	0	0
Financiële risico’s:	Mogelijke financiële risico’s voor de gemeente Oldambt zijn: 1. Aansprakelijkheid als aandeelhouder voor maximaal het nominaal uitgegeven aandelenkapitaal. Deze bedraagt € 20.000. Voor Oldambt betekent dit een risico van € 113,94 (0,57%). Risico: Klein. 2. Daarnaast loopt de aandeelhouder nog risico over het resterend werkkapitaal. Risico: Klein.

B3. N.V. Waterbedrijf Groningen
Doel/openbaar belang:	De vennootschap heeft ten doel de voorziening van haar verzorgings- gebied met drinkwater en water voor andere doeleinden alsmede het verrichten van al hetgeen tot een en ander behoort of daaraan bevorderlijk kan zijn.
Betrokkenen:	Alle gemeenten in Groningen en de provincie Groningen
Vestigingsplaats:	Groningen.
Bestuurlijk belang:	Het bestuur van de N.V. is opgedragen aan een directie onder toezicht van de raad van commissarissen bestaande uit zes leden.
Gemeentelijke visie:	Het na te streven belang en gemeentelijke deelname daaraan is evident.
Ontwikkelingen:	N.V. Waterbedrijf Groningen heeft geen winstoogmerk. Er wordt aan de aandeelhouders geen dividend uitgekeerd, zodat de tarieven laag kunnen blijven. Via vijf productielocaties levert Waterbedrijf Groningen aan ruim 575.000 klein- en grootverbruikers 46 miljard liter drinkwater. De productielocaties zijn te vinden in de plaatsen De Punt, Onnen, Nietap, de Groeve en Sellingen. Van al het geleverde water komt ruim 7 miljard liter uit de Drentsche Aa. De rest is afkomstig van grondwater uit waterwinningsgebieden. De totale lengte van de hoofdwaterleidingen in ons distributienet bedraagt 5115 kilometer leiding; dat is te vergelijken met de afstand Groningen-Dubai.
Financieel belang:		Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1,0 miljoen	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen		n.n.b.	n.n.b.
	Vreemd Vermogen		n.n.b.	n.n.b.
	Bedrijfsresultaat na belastingen		n.n.b.	n.n.b.
	Totaal aantal aandelen uitgegeven	284	284	284
	Totaal waarde aandelen uitgegeven	142	142	142
	Aantal aandelen gemeente Oldambt	18	18	18
	In percentage	6,34%	6,34%	6,34%
	Boekwaarde gemeente Oldambt (x € 1)	8.168,00	8.168,00	8.168,00
	Opmerking: Het maatschappelijk aandelenkapitaal bedraagt € 250.000 (500 aandelen van € 500) en het geplaatst en gestort kapitaal bedraagt € 142.000.
Financiële risico’s:	Het risico blijft beperkt tot het aandeel die de gemeente Oldambt heeft in het nominaal uitgegeven aandelenkapitaal. Deze bedraagt totaal € 142.000. Voor Oldambt betekent dit een risico van € 9.000 (6,34%). Risico: Klein.

B4. GRID N.V.
Doel/openbaar belang:	Het verlenen van ICT-diensten aan (regionale) overheden, overheids- diensten en instellingen, het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.
Betrokkenen:	De gemeenten Westerwolde, Veendam, Pekela en de gemeente Oldambt,.
Vestigingsplaats:	Scheemda.
Bestuurlijk belang:	Het bestuur van de N.V. is opgedragen aan een directie onder toezicht van de raad van commissarissen bestaande uit drie leden.
Ontwikkelingen:	Na grondig onderzoek en veelvuldige afstemming op zowel bestuurlijk als ambtelijk niveau is besloten om GRID N.V. in een periode van ongeveer 3 jaar om te bouwen tot een regieorganisatie. Het netwerk en het serverpark wordt vernieuwd richting de Cloud, de organisatie wordt omgebogen tot een compacte regieorganisatie en GRID wordt van NV omgebouwd tot een rechtsvorm die past bij de wensen van de gemeenten en aansluit bij een regieorganisatie. De transitie richting een regieorganisatie en een Cloud-omgeving zal flinke investeringen voor de GRID-gemeenten betekenen. Begin 2024 is voor deze transitie een programmaplan opgesteld op basis waarvan een raadsvoorstel is opgesteld om een krediet ad € 1.267.000 extra beschikbaar te stellen en dit bedrag te reserveren uit het rekeningresultaat van de jaarrekening 2023. Dit bedrag komt boven op de reserve “Heroriëntatie ICT 2023” ad € 1,5 miljoen. Hiermee is een totaal van € 2.767.000 gereserveerd voor het bekostigen van het programma en de daaruit voortvloeiende additionele kosten (investering in hardware, cloudmigraties en inhuur extra menscapaciteit).
Financieel belang:	De gemeentelijke afname van diensten en goederen is voor 2025 geraamd op € 2.903.000.	Balans	Balans verwachting
	Bedragen x € 1.000	eind 2023	eind 2024	eind 2025
	Eigen Vermogen	1.725,50	1.725,50	1.725,50
	Vreemd Vermogen	1.092,90	1.092,90	1.092,90
	Bedrijfsresultaat na belastingen	287,6	0	0
	Totaal aantal aandelen uitgegeven	45.000	45.000	45.000
	Totaal waarde aandelen uitgegeven	45	45	45
	Aantal aandelen gemeente Oldambt	18.000	18.000	18.000
	In percentage	40,00%	40,00%	40,00%
	Storting in agioreserve GRID	99,00	99,00	99,00
	Boekwaarde gemeente Oldambt (x € 1)	18,00	18,00	18,00
Financiële risico’s:	De volgende risico’s zijn te melden: 1. Het aandeel die de gemeente Oldambt heeft in het nominaal uitgegeven aandelenkapitaal van € 18.000 en de extra agiostortingen in 2019 van € 58.560 en in 2022 van € 40.462. De totale storting in de agioreserve komt hiermee op € 99.022. Voor Oldambt betekent dit een totaal risico van € 117.022 (40%). Risico: Klein. 2. In 2021 hebben grootschalige cyberaanvallen ons geleerd dat een kleine ICT- dienstverlener als GRID met moeite bestand is tegen cyberdreigingen. Beperkte capaciteit, beperkte kennis en de staat van het netwerk zijn zaken die in de toekomst voor kwetsbaarheden kunnen zorgen. Investeringen om op het gewenste beveiligingsniveau te komen zijn niet op geld gezet. Risico’s in geld, reputatie, betrouwbaarheid etc. zijn reëel wanneer door een cyberaanval gegevens van onze inwoners worden gestolen. Risico: Reëel. 3. Mogelijke uittreding van een van de deelnemers bij de GRID kan een financieel risico met zich meebrengen. Immers de vaste kosten en overhead moeten dan door de overblijvende partijen worden opvangen. Risico: Klein. 4. De kosten voor de transitie richting een regieorganisatie en een Cloud-omgeving is nu nog onzeker. Deze kunnen hoger gaan uitvallen dan nu in 1e instantie wordt verwacht. Risico: Klein.