Lokale heffingen

In gevolge hoofdstuk XV van de Gemeentewet is de raad van de gemeente bevoegd verordeningen 0vast te stellen op grond waarvan gemeentelijke belastingen kunnen worden geheven. 
In de gemeente Oldambt worden de volgende belastingen geheven:

• (On)roerendezaakbelastingen
• Rioolheffing
• Afvalstoffenheffing
• Leges Burgerzaken
• Leges Omgevingsvergunning
• Lijkbezorgingsrechten
• Reclamebelasting / BIZ
• (Water)Toeristenbelasting
• Markt- en staanplaatsgelden
• Precariobelasting
• Binnenhavengeld

Wat willen we bereiken?

• De kosten betreffende het inzamelen en verwerken van afval worden volledig gedekt door de opbrengsten van de afvalstoffenheffing.
• De kosten betreffende de instandhouding en vervanging van de riolering worden volledig gedekt vanuit de opbrengst rioolheffing.
• In 2025 worden de opbrengsten onroerendezaakbelastingen met 2,0% verhoogd ten opzichte van 2024.

Voor het jaar 2025 zijn t.a.v. de belangrijkste belastingen de volgende opbrengsten geraamd: 

Niet alle burgers zijn even draagkrachtig. Voor inwoners met een inkomen op of beneden 100% (wettelijk maximum) van de bijstandsnorm en die aan de voorwaarden zoals o.a. vermeld in de Invorderingswet voldoen, bestaat daarom de mogelijkheid tot kwijtschelding voor de belastingsoorten onroerendezaakbelastingen, rioolheffing eigenaar en afvalstoffenheffing.

Voor de begroting 2025 wordt uitgegaan van de volgende bedragen aan kwijtschelding:

Bij het vaststellen van de Verordening op de heffing en invordering van afvalstoffenheffing voor het belastingjaar 2021 is besloten om de kwijtschelding te beperken tot alleen nog kwijtschelding voor het vastrecht van de afvalstoffenheffing. Voor het belastingjaar 2025 blijft dit gehandhaafd.

Bezwaar
De lopende hogere beroepsprocedure tegen een WOZ-beschikking 2016 heeft in 2024 geleid tot een positief advies voor de gemeente. Er moet echter nog een definitieve uitspraak komen. Naar verwachting zal deze ook nog in 2024 komen. Een doorberekening betreffende de gevolgen zal pas zin hebben na de definitieve uitspraak.

Het aantal ingediende bezwaarschriften betreft in 2024 ongeveer 930 objecten en is ten opzichte van 2023 sterk afgenomen. Het aantal bezwaarschriften ingediend door No cure – no pay bureaus is ongeveer gelijk gebleven. 

Tarieven
Onderstaand zijn de tarieven vermeld voor de onroerendezaakbelasting 2022 t/m 2024.
De tarieven voor het belastingjaar 2025 worden in december 2024 door de raad vastgesteld en zijn daarom nog niet bekend (n.n.b.).

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer: 

In de raad van december 2020 is het Water- en Rioleringsplan 2021-2025 Oldambt vastgesteld. De gemeente heeft de wettelijke zorgplicht voor het inzamelen en transport van afvalwater en afvloeiend hemelwater. Daarnaast heeft de gemeente een aantal (grond)watertaken.
De kosten hiervan worden gedekt uit de rioolheffing. Voor de rioolheffing geldt een kostendekkendheid van maximaal 100%. Met andere woorden er mag geen winst op de rioolheffing worden gemaakt.

Ten opzichte van 2024 stijgt het tarief voor eigenaren in 2025 met 2,1% van € 239,70 naar € 244,70. Ook voor de komende jaren is de verwachting dat het tarief maar gering zal stijgen. Door gebruik te maken van de aanwezige voorziening wordt stijging van de rioolheffing de komende jaren beperkt en ontstaat er een gelijkmatige toename van de lastendruk.

Tarieven

Kostendekkendheid
De berekening van de kostendekkendheid van de rioolheffing is hieronder weergegeven:

De gemeente heeft de wettelijke plicht om zorg te dragen voor de inzameling van huishoudelijk afval. De kosten hiervan worden gedekt uit de afvalstoffenheffing. Ook voor de afvalstoffenheffing geldt een kostendekkendheid van maximaal 100%. Met andere woorden er mag geen winst op de afvalstoffenheffing worden gemaakt. Bij de berekening van de tarieven voor 2025 is hier dan ook rekening mee gehouden. De verwachte inkomsten dekt de verwachte uitgaven. De tarieven van de afvalstoffenheffing stijging gemiddeld met ongeveer 1% ten opzichte van 2024.  

Tarieven

Kostendekkendheid
De berekening van de kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing is hieronder weergegeven:

Onder de naam leges worden rechten geheven voor verstrekte diensten en producten. Een aantal tarieven van leges is wettelijk gemaximeerd, zoals het tarief voor paspoorten, Nederlandse identiteitskaarten, verklaring omtrent het gedrag en rijbewijzen. Een aantal producten hebben wettelijk vastgestelde tarieven. Dit geldt bijvoorbeeld voor afschriften van aktes van de burgerlijke stand, attestatie de vita, een verklaring van huwelijksbevoegdheid en de optie- en naturalisatiegelden. Uitgangspunt is dat de tarieven van de leges maximaal kostendekkend mogen zijn. Met ander woorden: er mag geen winst op de verkoop van deze diensten en producten zijn. 

Rijbewijzen
Het aantal rijbewijzen dat vernieuwd moet worden zal vanaf oktober 2021 veel lager zijn dan in de afgelopen jaren. Dit komt door de zogenaamde 'rijbewijscyclus'. Omdat vanaf 1 oktober 1986 de geldigheid van het rijbewijs van 5 jaar naar 10 jaar is gegaan, krijgt de organisatie steeds te maken met twee verschillende periodes van 5 jaar. In de eerste periode van 5 jaar worden er minder rijbewijzen afgegeven en in de tweede periode van 5 jaar worden er veel meer rijbewijzen afgegeven. De eerste periode gaat in vanaf 1 oktober 2021. De tweede periode gaat in vanaf 1 oktober 2026.

Online aanvragen rijbewijzen
Met ingang van 1 november 2022 werd het voor inwoners van onze gemeente mogelijk om de verlenging van het rijbewijs online aan te vragen via de website van de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). Online aanvragen is alleen mogelijk voor het verlengen van het rijbewijs of bij uitbreiding van categorieën. Aanvragers betalen hun online rijbewijsaanvraag rechtstreeks aan de RDW, de gemeente ontvangt daar geen leges voor. Voor de afgifte van de online aangevraagde rijbewijzen moet de aanvrager verplicht naar het gemeentehuis. Voor de uitreiking van het DAR-rijbewijs (Digitaal Aanvragen Rijbewijs), ontvangt de gemeente een vergoeding van de RDW van € 19,95 per document. Voor onze gemeente leidt dit tot vermindering van de legesopbrengsten.

Paspoorten en identiteitskaarten
Vanaf 2019 is er sprake van een sterke daling in het aantal aanvragen van paspoorten en identiteitskaarten. In de periode 2019 tot en met 2023 wordt ruim 75% minder aanvragen verwacht. 
Vanaf 2024 herstelt het aantal aanvragen zich weer tot 2029, waarna de aanvraagdip zich vervolgens herhaalt. Dit patroon van piek- en daljaren wordt veroorzaakt doordat in maart 2014 de geldigheidsduur voor paspoorten en identiteitskaarten voor personen van 18 jaar en ouder is verlengd van vijf naar tien jaar. Hierdoor worden gedurende vijf jaar bijna alle ‘18+ documenten’ in omloop vervangen. Gevolgd door vijf jaar waarin vrijwel alleen ‘-18 documenten’ worden uitgegeven of documenten voor bij eerste aanvragen en vermissingen. Naar verwachting gaat er ruim 50 jaar overheen voor de cyclus van piek- en dipjaren is uitgevlakt. 

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer:

De leges omgevingsvergunningen betreffen met name de leges voor de activiteit bouwen. Daarnaast is een kleiner deel van de leges afkomstig van de vergunningverlening voor de overige activiteiten die vallen onder de Omgevingswet, zoals monumenten, sloop en kap.
Sinds 2020 is het aantal aanvragen om omgevingsvergunning bouw enorm toegenomen, met name in de Blauwestad worden veel nieuwe woningen gebouwd. Hierdoor zijn de baten aan leges ook enorm toegenomen. Daar staat tegenover dat er ook extra kosten zijn voor de formatie om deze toegenomen werkvoorraad aan aanvragen en vooroverleggen te behandelen.

Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. De Wet private kwaliteitsborging is gekoppeld aan de inwerkingtreding van de Omgevingswet en is ook op die datum van kracht geworden. Die laatste wet heeft tot gevolg dat voor de bouwwerken die vallen onder “gevolgklasse 1”, dat betekent de kleinere bouwwerken tot en met de één-laagse woningen, een groot deel van de toetsing van de aanvraag en het toezicht tijdens de bouw naar private marktpartijen gaan. Dit heeft tot gevolg dat er minder leges zullen worden geheven.

De raming voor 2025 is gebaseerd op een ‘normale’ stroom van aanvragen en 30 woningen Blauwestad. De ontwikkelingen in het centrum van Winschoten en bedrijventerreinen zoals Scheemder Hoogte zijn niet meegenomen. Mocht in 2025 hier wel aanvragen voor binnenkomen heeft dit uiteraad een positief effect op de inkomsten van leges omgevingsvergunningen.

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer:

Lijkbezorgingsrechten worden geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begrafenis of asbestem ming. De rechten worden geheven van degene op wiens aanvraag dan wel ten behoeve van wie de dienst wordt verricht of van degenen die van de bezittingen, werken of inrichtingen gebruik maakt. Zo worden er onder meer rechten geheven voor de huur van een graf, voor het verlengen van de huur(termijn), voor de grafbedekking en voor het begraven en bijzetten. 

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer:

Met ingang van het belastingjaar 2022 is de BIZ (Bedrijven investeringszone) ingevoerd. De BIZ is door en voor ondernemers. De belasting wordt door de gemeente geïnd en doorbetaald aan de Stichting Ondernemersfonds Centrum Winschoten (SOCW) voor het organiseren van activiteiten.

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer:

De (Water)Toeristenbelastingen worden altijd een jaar later opgelegd dan de daadwerkelijke aantal overnachtingen hebben plaatsgevonden. De opbrengst Toeristenbelasting 2022, welke in 2023 is opgelegd, bedraagt  € 119.516 (108.651 overnachtingen). De opbrengst Toeristenbelasting 2023, welke in 2024 is opgelegd, bedraagt  € 173.679 (115.982 overnachtingen).  De Toeristenbelasting 2024 zal in 2025 door het Noordelijk Belastingkantoor worden opgelegd.

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer:

Marktgelden
In Winschoten staat de weekmarkt iedere zaterdag in het centrum en in Scheemda op de donderdagmiddag, eveneens in het centrum.  Voor de lokale weekmarkten in Winschoten en Scheemda wordt per kwartaal het marktgeld geïnd. 

Staanplaatsgelden
Voor het innemen van een standplaats is een vergunning op basis van de APV nodig. Hiervoor wordt precario geheven voor het gebruik van de gemeentegrond voor het innemen van een standplaats (zie precariobelasting).

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer:

Precariobelasting wordt opgelegd aan inwoners, bedrijven of instellingen die onder bepaalde voorwaarden toestemming krijgen om gebruik te maken van gemeentegrond. Precariobelasting wordt geheven o.b.v. de ‘Verordening op de heffing en invordering van precariobelasting gemeente Oldambt’. Het gaat hier bijvoorbeeld om het plaatsen van tijdelijke schuttingen, hekwerken, borden en zuilen, standplaatsen voor kraampjes, wagens en dergelijke tot verkoop van waren/goederen. Op de invordering wordt geen kwijtschelding verleend.

Onderstaand overzicht geeft de realisatie 2023 en begrote opbrengsten 2024 en 2025 weer:

De lokale lastendruk voor huishoudens is gerelateerd aan het wonen. In de berekening van de ‘lokale lastendruk’ worden dan ook de volgende heffingen betrokken: de onroerendezaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. 

Voor 2025 is er rekening gehouden met een OZB-opbrengstverhoging van 2,0%. De onroerende zaakbelasting 2025 is berekend op basis van een gemiddelde WOZ-waarde van € 260.000. Voor de aanslag afvalstoffenheffing is als uitgangspunt genomen: een belastingplichtige met een 240 liter container en een gemiddeld aantal ledigingen van 7 keer.

Voor de bedragen meegenomen bij Nederland 2023 en 2024 zijn we uitgegaan van de gemiddelde lasten voor meerpersoonshuishoudens zoals genoemd op de website van Coelo (OZB is gebaseerd op gemiddelde WOZ-waarde x gemiddeld tarief).

* De gebruikers-huurders van woningen betalen geen OZB en rioolheffing.

Voor het jaar 2025 t.o.v. 2024 is voor de eigenaren-gebruikers in de gemeente dit gemiddeld een stijging van € 15,76 (± 1,8%) op de aanslag gemeentelijke belastingen. Voor huurders geeft dit een lastenverhoging van € 2,60 (1,0%).