Programma 5 Duurzaamheid en milieubeheer

Energietransitie en klimaat

Beleidshorizon 2025

De gemeente Oldambt wil in 2050 een CO2-neutrale en klimaatbestendige gemeente zijn. Voor 2030 is de landelijke doelstelling een CO2-reductie van 55% ten opzichte van 1990. In 2025 zijn verdere stappen gezet om bij te dragen aan de landelijke klimaatdoelstellingen. Dit wordt gerealiseerd door zowel energie te besparen als op te wekken. Heel Oldambt is in 2050 aardgasvrij. Met de warmtetransitie gaan we niet alleen inzetten op woningverbeteringen, energie- en aardgasbesparingen, maar tegelijkertijd het wonen in Oldambt betaalbaarder, comfortabeler en aantrekkelijk maken voor jong en oud. Ook zal hiermee aandacht worden besteed om energiearmoede binnen Oldambt structureel te verminderen. Daarnaast willen we de gemeentelijke gebouwen in 2030 zoveel mogelijk aardgasvrij hebben.

De gemeenten in Nederland hebben daarnaast een grote opgave op het gebied van klimaatadaptatie. In 2021 is het klimaatakkoord gesloten om de effecten van klimaatverandering tegen te gaan en de uitstoot van broeikasgassen fors terug te dringen. We zijn ons er van bewust dat weersextremen een bedreiging kunnen vormen voor de veiligheid en leefbaarheid in onze regio. Deze kwetsbaarheden komen vooral voor op het gebied van hitte, droogte en hevige neerslag, zo kunnen overstromingsrisico’s een bedreiging vormen. We hebben de ambitie om kwetsbaarheden en risico’s die ontstaan door klimaatverandering te verminderen met het besef dat hiervoor regionale samenwerking en gezamenlijke actie voor is vereist.

Hoe meer regenwater van de riolering afgekoppeld wordt hoe robuuster het rioolsysteem wordt bij hevige neerslag. Daarnaast zal er in de openbare ruimte ook meer plek voor water moeten komen. Om in tijden van droogte niet in de problemen te komen met waterstanden in gemeentelijke waterpartijen zal water langer vastgehouden moeten worden of moet worden gekeken naar aanvoermogelijkheden.

Aanpak op hoofdlijnen

Woningen willen we verduurzamen en daarmee het wonen betaalbaarder en comfortabeler maken en de energiearmoede verminderen. Klimaatadaptie en -mitigatie vinden we belangrijk en hierin willen we stappen zetten om in de toekomst een klimaatbestendige gemeente te zijn.

De komende jaren zal uitvoering worden gegeven aan het programma Zon en Wind. Tot 2030 werken we mee aan de realisatie van maximaal 100 hectare zonneparken met circa 100.000.000 kWh aan energie. Daarmee dragen we bij aan de doelstellingen van de Regionale Energie Strategie (RES) voor 2030.

 Toevoeging begroting 2025 i.p.v. de toevoeging begroting 2024: In 2025 gaat de Isolatieaanpak van start. Deze volgt uit maatregel 29 van Nij Begun. Met de Isolatieaanpak krijgen wij als gemeente de mogelijkheid om inwoners versneld te ondersteunen bij de verduurzaming van de woning. De isolatieaanpak is gericht op de ondersteuning van inwoners. Als gemeente zullen wij ons inzetten om inwoners te informeren over de financiele mogelijkheden en te ondersteunen bij de uitvoering van de isolatie. Oldambt Verwarmt is in 2024 gelanceerd als communicatie campagne. Dit willen we blijven inzetten in 2025, waarbij we ons vooral gaan focussen op inwoners die te maken hebben met energiearmoede. In eerste instantie gaan we ons richten op isolatie.

Door de (financiele) mogelijkheden voor inwoners die de isolatieaanpak brengt, is de doelstelling van de Transitievisie Warmte niet meer actueel. In 2025 zullen we daarom aan de slag gaan met het vernieuwen van de Transitievisie Warmte in de vorm van een warmteprogramma. In het warmteprogramma zal perspectief worden gegeven over de inzet van de verschillende de warmtealternatieven. De ontwikkelingen rond verduurzaming op de verschillende thema’s wordt in kaart gebracht en geborgd in een energie- en klimaatprogramma.

Door stapsgewijs woningen te verduurzamen en energie te besparen willen we een besparing van het aardgasverbruik in 2030 realiseren van gemiddeld 20%. Dit willen we uitbreiden totdat heel Oldambt in 2050 aardgasvrij is. We bouwen voort op de Nieuwborgen.net aanpak en zetten in op het opstellen van meerdere wijkuitvoeringsplannen. We nemen de onderwerpen energietransitie en klimaat mee in de in 2024 (en 2025) op te stellen omgevingsvisie en het daarbij behorende participatietraject.

De Regionale Adaptatie Strategie Groningen en Noord-Drenthe (RAS) is de uitwerking van onze ambitie en samenwerking op het gebied van klimaat. Met de RAS zijn we ons ervan bewust dat het klimaat verandert en dat dit leidt tot een toename van weersextremen. We hebben de ambitie de kwetsbaarheden en risico’s te verminderen in het besef dat hiervoor regionale samenwerking en gezamenlijke actie vereist is. Concrete stappen tot samenwerking worden uitgewerkt in de Uitvoeringsagenda van de RAS.

Klimaatverandering is een grote opgave, die ook een relatie heeft met een aantal andere thema’s in de fysieke leefomgeving. Het is daarom een belangrijk thema in het kader van de nieuwe omgevingsvisie. We blijven het afkoppelen van regenwater op particulier terrein middels een subsidie stimuleren en daarnaast proberen we ons eigen water- en rioolsysteem ook continu robuuster te maken om zo beter bestand te zijn tegen hoosbuien.

We zoeken een combinatie tussen afkoppelen van regenwater en aanvoer voor waterpartijen en kijken daarnaast naar inlaatmogelijkheden vanuit boezemkanalen.

Zie ook het programma woon- en leefklimaat voor wat betreft duurzame woningen.

Acties in 2025

Algemeen

• In 2025 wordt het duurzaamheidsbeleid vormgegeven in een energie- en klimaatprogramma.

Duurzame elektriciteit

• Met de toename hernieuwbare energieopwekking is afname en teruglevering van elektriciteit niet overal en altijd zondermeer mogelijk. Met het provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (MIEK) Groningen wordt er gestuurd op het energiesysteem van de toekomst door ruimtelijk-economische ontwikkelingen te verbinden. In 2025 wordt de pMIEK 2.0 vastgesteld.

Duurzame warmte

• We zetten ons in om de samenwerking in de regio (zowel gemeenten in de provincie Groningen als regio Oost-Groningen) te versterken op het gebied van de warmtetransitie.

• In 2025 gaan we het warmteprogramma opstellen wat een vervolg is op de Transitievisie Warmte.

• In 2024 is er een haalbaarheidsonderzoek naar de restwarmte van Google uitgevoerd. Met de resultaten zullen we in 2025 een vervolg geven aan een eventueel warmtenet.

• We borgen de Oldambtster aanpak ‘Oldambt Verwarmt’ in het energie- en klimaatprogramma. Daarmee ondersteunen wij onze inwoners bij energiebesparing door te isoleren.

• We willen datagedreven werken structureel inzetten, waarbij we inzichten uit ons energiedashboard benutten bij het sturen op project- en beleidsontwikkeling.

• We passen onze instrumenten zoals leningen, subsidies en ISDE-voorschotregeling aan zodat deze aansluit bij de isolatieaanpak en de verduurzamingsprogramma’s voor ondernemers en maatschappelijke organisaties.

• De isolatieaanpak die volgt uit maatregel 29 van Nij Begun wordt in 2025 uitgerold in de gemeente Oldambt, inwoners worden met Oldambt Verwarmt hierover geinformeerd en ondersteund.

Afronding Nieuwborgen.net

• Nieuwborgen richt zich in 2025 op evaluatie en afronding van Nieuwborgen. De afspraken met Groninger Huis over het verbeteren van de woningvoorraad in het projectgebied van Nieuwborgen worden uitgevoerd in de periode 2025-2027. Het doel is dat aan alle huurwoningen van Groninger Huis maatregelen worden getroffen om het energieverbruik terug te dringen.

Klimaatadaptatie

• We geven uitvoering aan de vastgestelde Regionale Uitvoeringsagenda (RUA) Groningen Noord-Drenthe. Het gaat hierbij om drie afkoppel/rioleringsprojecten; de Beertsterweg, Johan Modastraat en Dr. D. Bosstraat.

• We stimuleren inwoners met het nemen van het klimaatadaptieve maatregelen door het opstellen van een regionale subsidieregeling.

Onderhoud

• We vervangen de gemengde rioolstels van de Johan Modastraat te Winschoten door een gescheiden rioolstelsel.

• We vervangen de gemengde rioolstels van de Dr. D. Bosstraat te Winschoten door een gescheiden rioolstelsel.

• We gaan de riolering van de Mr. D.U. Stikkerlaan te Winschoten relinen.